Nam Mô Bổn Sư Thích Ca Mâu Ni Phật
Không phải ai mới học Phật cũng có đủ điều kiện để nghiên cứu kinh điển sâu xa. Nhiều người ngại tụng kinh vì thấy kinh văn dài, khó hiểu. Nhưng trên con đường tu học, ta có thể bắt đầu từ những câu kinh ngắn gọn, sâu sắc — vừa dễ nhớ, vừa dễ thực hành trong đời sống hằng ngày.
Đức Phật từng dạy rằng:
“Ta không khen người nói nhiều, chỉ khen người thực hành đúng Chánh Pháp.”
Điều quan trọng không phải học nhiều mà là hiểu ít, nhưng hành sâu.
1. “Chư ác mạc tác, chúng thiện phụng hành, tự tịnh kỳ ý, thị chư Phật giáo”
(Các điều ác chớ làm, các điều lành siêng làm, giữ tâm ý trong sạch – lời chư Phật dạy)
Đây là câu kinh nằm trong Kinh Pháp Cú – một bản kinh rất ngắn nhưng chứa đựng tinh hoa lời dạy của Đức Phật. Câu này tóm gọn toàn bộ cốt lõi đạo đức Phật giáo:
-
Tránh điều ác (sát sinh, trộm cắp, nói dối…)
-
Làm việc thiện (giúp người, bố thí, giữ giới…)
-
Giữ tâm thanh tịnh (giữ chánh niệm, không tham – sân – si)
Người mới tu học chỉ cần thực hành ba điều này đã là đi đúng hướng trên con đường Phật pháp.
2. “Sắc tức thị không, không tức thị sắc”
(Hình sắc là không, không chính là hình sắc – Kinh Bát Nhã)
Câu kinh này nghe có vẻ trừu tượng, nhưng lại vô cùng thâm sâu. Đức Phật dạy:
Mọi thứ trên đời — thân thể, tài sản, danh vọng, buồn vui — đều vô thường, không có thực thể cố định, đều là tạm bợ, duyên sinh.
Khi hiểu rõ “sắc tức thị không”, ta bớt dính mắc, bớt khổ đau, vì biết rằng tất cả rồi cũng tan biến. Nhớ câu này khi ta buồn, tức giận, thất vọng – để buông bớt và trở về với sự bình an.
3. “Nhất thiết duy tâm tạo”
(Tất cả đều do tâm mà ra)
Đây là tinh thần của kinh Hoa Nghiêm. Tâm như họa sĩ vẽ ra thế giới. Nếu tâm thiện, thế giới ta thấy sẽ sáng đẹp. Nếu tâm sân hận, thế giới trở nên tối tăm.
Biết như vậy, ta học Phật để tu tâm – chuyển tâm – giữ tâm an tịnh. Câu này giúp ta quay về bên trong, thay vì trách đời, oán người.
4. “Tâm bình, thế giới bình”
Dù không phải nguyên văn trong kinh điển, nhưng đây là một lời dạy mang tinh thần Phật pháp. Khi tâm ta yên, nhìn đâu cũng thấy nhẹ nhàng. Khi tâm loạn, nhìn đâu cũng thấy bất an.
Nhiều người mong cầu hòa bình ngoài xã hội, nhưng quên mất rằng hòa bình đầu tiên phải bắt đầu từ chính trong tâm mình.
5. “Niệm Phật một câu, phước sanh vô lượng; lễ Phật một lạy, tội diệt hà sa”
Câu này phổ biến trong các đạo tràng Tịnh độ. Ý nói rằng:
-
Một câu “Nam mô A Di Đà Phật” nếu niệm với tâm chân thành, chánh niệm có thể gieo hạt giống lành lớn vô lượng.
-
Một lạy Phật nếu lạy bằng lòng thành kính, biết hối lỗi, có thể hóa giải được nhiều nghiệp chướng.
Không cần cao siêu, chỉ cần thành tâm, thì câu niệm Phật đã là ánh sáng trong tâm ta.
6. “Thân người khó được, Phật pháp khó nghe”
Câu này nhắc nhở chúng ta biết trân quý cơ hội làm người và được nghe Phật pháp. Hôm nay ta còn đủ trí tuệ, còn đủ duyên để nghe một câu kinh, hiểu một lời Phật dạy — đó đã là điều rất quý báu.
Nên hãy đừng để thời gian trôi qua vô nghĩa. Một ngày sống với chánh niệm, với lòng lành, là một ngày đáng sống.
7. “Bi – Trí – Dũng”
Đây là ba phẩm chất mà người tu học Phật nên nuôi dưỡng:
-
Bi: lòng từ bi với mọi chúng sinh
-
Trí: hiểu rõ nhân quả, vô thường, vô ngã
-
Dũng: dũng khí buông bỏ, vượt qua nghịch cảnh
Một người có đủ bi – trí – dũng, chính là người đang đi trên con đường Bồ Tát hạnh.
8. “Vạn pháp giai không, duy nghiệp tùy thân”
(Muôn pháp đều không, chỉ có nghiệp theo ta)
Tiền bạc, thân thể, địa vị – tất cả đều bỏ lại sau khi ta rời cõi đời. Chỉ có nghiệp thiện ác là không mất – đi theo ta từ đời này sang đời khác. Câu này nhắc nhở ta sống ngay thẳng, tạo nghiệp lành, và biết sám hối, sửa đổi những lỗi lầm.
9. “Niệm niệm tỉnh giác” – Tỉnh thức trong từng suy nghĩ
Tất cả khổ đau bắt đầu từ một niệm bất thiện, nếu ta biết “dừng lại, quan sát, thở vào – thở ra”, thì ngay đó niệm ác không sinh, niệm thiện phát khởi.
Tỉnh giác là ánh đuốc dẫn đường cho người học Phật.
10. “Nguyện đoạn vô biên phiền não, nguyện học vô lượng pháp môn, nguyện độ vô lượng chúng sinh, nguyện thành vô thượng Phật đạo”
Đây là Tứ hoằng thệ nguyện, lời nguyện lớn lao của người tu theo Bồ Tát đạo. Dù chỉ là người mới bắt đầu, ta cũng có thể đọc và gieo hạt giống tâm nguyện vào tâm mình. Một lời nguyện chân thành hôm nay, có thể trở thành con thuyền vượt biển khổ mai sau.
Lời kết
Học Phật không cần phải học nhiều, mà cần bắt đầu từ những điều nhỏ, thực hành sâu sắc. Những câu kinh ngắn gọn, dễ nhớ, nhưng lại đi vào tận cùng tâm hồn, giúp ta sống đẹp hơn, vững chãi hơn trong từng ngày.
“Một câu kinh, một niệm thiện, một hành động từ bi –
cũng đủ thắp sáng đời mình và đời người.”
Nam Mô A Di Đà Phật
